Bizantziar literatura

Bizantziar literatura Erdi Aroko grekoan Ekialdeko Erromatar Inperioan, K.o. 330 eta 1453 urteen artean, idatzitako lanen multzoa da. Erromaren herentzia politikoan oinarrituta, Greziaren eta Kristautasunaren jaraunspenek eta Ekialde Hurbileko testuinguru kulturalak eragin zioten. Bost aldi handi bereiz daitezke: antzinako tradizioarena (IV.-VII. mendearen hasiera), ez egote erlatiboko aldi batek jarraitu zuena (VII – VIII); IX. eta X. mendeetan izandako berrikuntzari “Errenazimentu aurreko” aldiak (XI-XII. mendea) jarraitu zion eta azken aldia (XII. eta XV. mendeak).

Zenbait sailkapen proposatu ziren hura osatzen zuten literatura-generoetarako. Hemen, erretorika, historia, hagiografia, kontakizun apokrifoak, eleberria, entziklopedistak eta saiakeragileak jasoko dira, baita poesia ere^[1]. Antzinako greziar kulturaren «azpiproduktu»tzat hartua luzaroan^[2], bizantziar literatura gaur egun bere horretan aztertua dago, eta, bere alderdi guztietan, bizantziar zibilizazioaren eta haren inguruko herrien originaltasuna hobeto ulertzeko.

1. ↑ Louis Bréhier, La civilisation byzantine, Paris, Albin Michel, coll. « L’évolution de l’humanité », 1970 (1^re éd. 1950)
2. ↑ «Littérature byzantine.» www.cosmovisions.com (Noiz kontsultatua: 2022-02-07). Imago Mundiren “Bizantziar literatura” gaiari buruzko artikuluaren autorearen iritzia: “1100 urte inguruko aldi hau gainbehera luze bat baino ez da, literatura grekoaren agonia luze bat, aurreko hamabost mendeetan ia inoiz ez ziona distira ateratzeari utzi”